Jaki rozstaw emiterów wybrać? Korzyści z bliskiego rozstawu emiterów taśmy kroplującej.

08.02.2018

Mówiąc o odpowiednim rozstawie emiterów linii bądź kroplującej należy przede wszystkim poruszyć zagadnienie odpowiedniego rozpoznania rodzaju gleby oraz oszczędności wody i energii wynikających z jej prawidłowej identyfikacji.

Reakcja roślin na nawadnianie jest zdeterminowana przez fizyczny stan gleby, jej urodzajność i stan biologiczny. Stan gleby, jej tekstura, struktura, miąższość, zakwaszenie, drenaż, warstwa organiczna, zwięzłość, zasolenie, charakterystyka chemiczna i topografia terenu wpływają na dostępność wody i składników odżywczych w zasięgu aktywnych korzeni roślin. Wiele z tych czynników bezpośrednio oddziałuje na zdolność gleby do magazynowania, infiltracji i chłonięcia wody dostarczanej przez system nawadniania. System nawadniania powinien być zatem dopasowany do tych parametrów.

Potencjał magazynowania i przytrzymywania wody w glebie jest istotnym czynnikiem przy projektowaniu i użytkowaniu systemu nawadniania.

Całkowita ilość wody dostępnej w glebie dla roślin nosi miano polowej pojemności wodnej. Polowa pojemność wodna to ilość wody, która pozostaje w glebie po odpływie grawitacyjnym wody "wolnej". Dla gleby grubo uziarnionej drenaż występuje niemal od razu po sesji nawadniającej z powodu relatywnie dużych porów i niskiego napięcia powierzchniowego. W glebie o drobnej teksturze drenaż trwa dłużej z powodu mniejszych porów oraz spłaszczonych kształtów jej cząstek. Głównymi czynnikami wpływającymi na pojemność polową gleby są jej tekstura, struktura, gęstość i warstwowość, które determinują również ruch wody.

Wpływ czynników na pojemność wodą gleby:

  • Udział skał - zmniejsza objętość gleby i porowatość gleby
  • Sodyczność - sole sodowe rozpuszczają glinę, niszczą strukturę i zmniejszają agregację
  • Zasolenie - zwiększona koncentracja soli utrudnia dostęp roślin do wody poprzez osmozę. wzrasta napięcie potrzebne do wydobycia wody z gleby
  • Warstwa organiczna (od 0 do 10%) -  zazwyczaj zwiększa agregację i poprawia strukturę gleby, zmniejsza gęstość gleby i zwiększa wodną pojemność polową
  • Struktura gleby (-10% do 10%) - granulowana, zbrylona, kolumnowa i pryzmatyczna struktura zwiększa wodną pojemność polową, natomiast przy glebie piaszczystej duże pory uwalniają sporą część wody grawitacyjnej zmniejszając tym samym pojemność wodną
  • Zagęszczenie (-20% do 0) - zagęszczenie powoduje redukcję przestrzeni porów i obniża przepuszczalność gleby zmniejszając pojemność wodną gleby
  • Warstwy nieprzepuszczalne (0 do 10%) - obecność warstwy nieprzepuszczalnej może zwiększyć pojemność wodną gleby. Woda przytrzymywana przez warstwę nieprzepuszczalną w okolicach dostępnych dla korzeni ma szansę być w pełni wykorzystana. Warstwa nieprzepuszczalna może być jednak również zagrożeniem dla rozwodu korzeni roślin i może ograniczać ruch wody w profilu glebowym
  • Kondycja gleby - kondycja gleby zależna od jej klasy, zawartości mikroorganizmów i erozji (-10% do 10%) - dobra kondycja gleby skutkuje zwiększeniem wodnej pojemności polowej gleby, zwiększa aktywność mikroorganizów i pory gleby, natomiast w wyniku złej kondycji gleby pojemność spada, zmniejszają się pory gleby i udział mikroorganizmów
  • Warstwa wegetatywna (0-5%) - penetracja gleby przez korzenie zwiększa pojemność wodną gleby

Jak rozchodzi się woda w poszczególnych typach gleb przedstawia poniższy schemat.

soil water

Rodzaj gleby i jej możliwości chłonne wskazują na to o jakiej częstotliwości emiterów przewód kroplujący należy wybrać.

Jeżeli nasza gleba jest gliniasta możemy sobie pozwolić na nieco dalszy rozstaw emiterów niż przy glebie piaszczystej, jednak aby nawadnianie było najbardziej efektywne najlepiej jest dobrać przewód o dużej częstotliwości emiterów, a małej wydajności. Jest to generalna zasada odpowiadająca potrzebom wszystkich gleb.

Co się stanie zatem jeżeli emitery są umiejscowione za daleko od siebie?

Wówczas, aby równomierność nawadniania była na zalecanym poziomie EU > 90%, a cały rząd roślin był nawodniony należy wydłużyć czas nawadniania. Tego typu zabieg może jednak spowodować wypłukanie nawozów i wartości odżywczych gleby oraz nadmierne zużycie wody i energii zużywanej na podlewanie roślin - długie nawadnianie obniża poziom dostępnego dla roślin azotu w glebie. Nierównomierne podlewanie może również powodować punktowy rozwój korzeni w kierunku pionowym, różnice w wysokości i obfitości plonów, martwe punkty bez nawadniania i inne.

Zachęcamy do wyboru taśm kroplujących z emiterami rozstawionymi w odległościach 10 cm - 60 cm w zależności od wymagań pola. Szczególnie polecamy rozstawy do 30 cm dla równomiernego pokrycia - sprawdź ofertę.